Na hemoroidy - longo04-05-2016

Dzwoniący do Telefonicznej Informacji o Usługach Medycznych (tel. (0-71) 372-68-16) pacjenci często zwracają się z pytaniami dotyczącymi hemoroidów i sposobów leczenia żylaków odbytu jakie oferuje współczesna medycyna. Dlatego w ich imieniu zwracamy się do Pana Doktora Krzysztofa Kołosowskiego, który kieruje OŚRODKIEM CHIRURGII MAŁOINWAZYJNEJ I ENDOSKOPOWEJ i zajmuje się m.in. leczeniem tego schorzenia.

 

IM: Panie Doktorze, co to są hemoroidy- pacjenci często nie wiedzą do końca, co wywołuje u nich związane z chorobą dolegliwości?

K.K.: Hemoroidy to niewielkie, zwykle trzy struktury anatomiczne, które znajdują się wewnątrz kanału odbytu. Ich zadaniem jest utrzymanie szczelności odbytu, szczególnie gazów. Struktury te mają formę wypukleń błony śluzowej do wewnątrz i w głównej mierze zbudowane są z licznych splotów naczyniowych. Hemoroidy, zwane też guzkami krwawiczymi, otoczone są dwoma mięśniami okrężnymi (zwieraczmi odbytu wewnętrznym i zewnętrznym), które przez większość czasu pozostają zaciśnięte. Powoduje to zastój krwi w hemoroidach, ich pęcznienie i w konsekwencji ścisłe przyleganie do siebie i utrzymanie szczelności kanału. W trakcie oddawania stolca mięśnie te rozluźniają się i wówczas następuje odpływ krwi, zgromadzonej w guzkach krwawiczych.

IM: W jaki sposób dochodzi do rozwoju choroby hemoroidalnej?

K.K.: Choroba hemoroidalna, zwana też żylakami odbytu, powstaje wówczas, gdy sploty naczyniowe odbytu ulegają poszerzeniu. Hemoroidy zaczynają krwawić, powiększać się i w konsekwencji wypadać na zewnątrz odbytu. Początkowo występuje jedynie bezbolesne krwawienie w czasie oddawania stolca. Później hemoroidy wypadają na zewnątrz odbytu w czasie oddawania stolca i chowają się samoistnie, a w końcowym etapie pozostają na zewnątrz odbytu.

IM: Jakie są przyczyny tego schorzenia?

K.K.: Wymienia się wiele przyczyn powstawania żylaków odbytu. Należy do nich siedzący tryb życia, ale pojawiają się także u sportowców po długotrwałym bieganiu. Jako przyczynę wymienia się również częste zaparcia i biegunki. Niewątpliwie wpływ ma dziedziczona skłonność, nadciśnienie w żyle wrotnej, np. w przebiegu chorób wątroby oraz ciąża.

IM: Jakie dolegliwości wywołują żylaki odbytu?

K.K.: Pacjenci najczęściej uskarżają się na: krwawienia, wypadanie guzków i ból. Krwawienie, początkowo na ogół bezbolesne, występuje w czasie lub po oddaniu stolca. Chory zauważa krew na papierze toaletowym lub krew kapie i plami. Każde krwawienie z odbytu zobowiązuje do badania odbytnicy palcem w celu wykluczenia raka.

IM: Czy żylaki odbytu mogą powodować jakieś niebezpieczne powikłania, stanowiące zagrożenie dla pacjenta?

K.K.: Niestety zaniedbanie i brak leczenia tego schorzenia prowadzi do nasilenia dolegliwości, a nawet może być przyczyną groźnych powikłań. Krwawienia, początkowo niewielkie, mogą z czasem stać się bardzo obfite i przechodzić w krwotoki, niekiedy zagrażające życiu. Wypadanie hemoroidów i ich pozostawanie na zewnątrz może prowadzić do stanów zapalnych i zakażeń, a w konsekwencji dawać silne dolegliwości bólowe, zwłaszcza przy chodzeniu i siadaniu, mogące uniemożliwić normalne funkcjonowanie chorego.

IM: Jakie metody leczenia żylaków odbytu stosuje się obecnie?

K.K.: Istnieje bardzo wiele metod leczenia choroby hemoroidalnej. Można je podzielić na trzy grupy: metody zachowawcze, instrumentalne i chirurgiczne. Metody zachowawcze to w głównej mierze zalecenia dietetyczne, utrzymanie szczególnej higieny okolicy odbytu, stosowanie leków przeciwzapalnych, przeciwbakteryjnych, przeciwbólowych i poprawiających krążenie żylne w postaci maści i czopków. Metody te są jednak skuteczne na początku choroby, kiedy mamy do czynienia tylko z krwawieniem bez wypadania guzków. Pomagają one jedynie w łagodzeniu dolegliwości choroby, ale nie prowadzą do ich trwałego wyleczenia.

IM: Czy można pozbyć się trwale dolegliwości bez stosowania zabiegów chirurgicznych?

K.K.: Można wówczas zastosować jedną z metod instrumentalnych. Należy do nich sklerotyzacja, czyli ostrzykiwanie guzków specjalnym środkiem, powodującym lokalne zwężenia żylakowato poszerzonych naczyń. Inną metodą leczenia jest krioterapia, czyli zamrażanie podstawy guzków w celu wywołania ich lokalnej martwicy i zmniejszenia. Można również zastosować koagulację podczerwienią, gdzie wykorzystuje się sondę wysyłającą promieniowanie podczerwone do wywołania martwicowania wypadającego guzka.

IM: Pacjenci pytają nas często na czym polega leczenie żylaków odbytu metodą Barrona?

K.K.: Metoda ta polega na założeniu ciasnych podwiązek gumowych wokół podstawy guzków krwawiczych, co prowadzi do zahamowania ich ukrwienia, a w efekcie powoduje ich martwicę i wypadnięcie. Jednakże ten sposób leczenia, podobnie zresztą jak koagulacja podczerwienią, posiada swoje ograniczenia związane z krwawieniem i bólem., a poza tym nie jest skuteczny w przypadku znacznego zaawansowania choroby.

IM: Pacjentom w późnym stadium choroby hemoroidalnej pozostaje więc zabieg chirurgiczny ? Czy wiąże się on z jakimś dyskomfortem odczuwanym przez chorego poddanego takiej operacji?

K.K.: Metody chirurgiczne polegalą na wycięciu guzków krwawiczych. Operacja ta nazywa się fachowo hemoroidektomią. Metody te są bardziej skuteczne w zaawansowanym stadium choroby hemoroidalnej. Powodują one jednak duży dyskomfort po zabiegu. Często wystepuje bardzo silny ból pooperacyjny, utrzymujący się bardzo długo, nawet po wyjściu pacjenta ze szpitala. Nierzadko w celu uśmierzenia tego bólu szczególnie w momencie oddawania stolca, pacjent zmuszony jest korzystać ze środków przeciwbólowych. Mogą także pojawić się nawet po kilku dniach po zabiegu, krwawienia. Poza tym zabieg łączy się ze stosunkowo długim pobytem w szpitalu, tzn. od 7 od 14 dni po zabiegu oraz długim okresem powrotu do pełnej aktywności zawodowej.

IM: A czy współczesna medycyna oferuje pacjentowi jakąś skuteczną alternatywę, jeśli nie chciałby on poddawać się inwazyjnemy zabiegowi chirurgicznemu?

K.K.: Od 1993 r. na świecie stosowana jest nowa, małoinwazyjna metoda chirurgicznego leczenia hemoroidów, zwana metodą PPH - techniką LONGO. Obecnie można skutecznie leczyć żylaki odbytu tą metodą również u nas. Polega ona na tym, że do wnętrza kanału odbytu wprowadza się specjalny instrument - stapler hemoroidalny. Z kolei do wnętrza staplera wprowadza się śluzówkę zawierającą część żylakowo zmienionych naczyń zasilających hemoroidy. Następnie chirurg za pomocą tego instrumentu dokonuje wycięcia i jednoczesnego zszycia śluzówki odbytu. W tej metodzie nie wykonuje się wycięcia hemoroidów, lecz ich wciągnięcia do wnętrza kanału odbytu, do ich prawidłowej anatomicznej pozycji.

IM: Jakie są zalety tej metody leczenia?

K.K.: Zaletą zabiegu jest niewielki ból pooperacyjny. Ok. 80% operowanych pacjentów nie odczuwa żadnych dolegliwości bólowych. Dzieje się tak dlatego, że wciągnięcia śluzówki dokonuje się w miejscu słabo unerwionym. Zabieg nie trwa dłużej niż 15 minut i, co jest jego kolejną zaletą może być wykonywany w znieczuleniu miejscowym. Pobyt pacjenta w szpitalu nie przekracza 2-3 dni, a powrót do pełnej aktywności możliwy jest już po 7 dniach. Metoda ta likwiduje przyczynę leczenia żylaków odbytu, czyli patologiczne zmiany naczyniowe w guzkach krwawiczych, bez konieczności usuwania hemoroidów i nie daje nawrotów choroby. Operacja jest w całości wykonywana sprzętem jednorazowego użytku, co jest niezwykle istotne w dobie, kiedy tyle mówi się o zakażeniach szpitalnych.

IM: Dziękujemy bardzo Panu Doktorowi za udzielenie informacji dotyczących choroby hemoroidalnej i metod jej leczenia.