Wszelkie prawa zastrzeżone. Copyright © 2002-2010 Informed - Internetowa Informacja Medyczna
Dieta ketogenna wydaje się być skuteczną metodą zmniejszającą częstotliwość napadów u pacjentów z padaczką oporną na leczenie. Stosuje się ją u dzieci od ponad 90 lat. Jest to dieta wysokotłuszczowa, ubogowęglowodanowa z odpowiednią ilością białka.
Typowa dieta ketogenna, zwana „dietą długołańcuchowych kwasów tłuszczowych”, przewiduje podaż 3 do 4 gramów tłuszczu na każdy gram węglowodanów i białka. Dietetycy zalecają by dzienna podaż zawierała 75 do 100 kalorii na kilogram masy ciała i 1-2 gramy białka na kilogram masy ciała.
Dieta ketogenna jest bardzo bogata w tłuszcze a uboga w węglowodany, dlatego imituje efekty stosowana głodówki. Ale dieta ketogenna NIE jest dietą odchudzającą jak dieta Atkinsa i nie może być stosowana zamiennie. Od słowa dieta znacznie bardziej adekwatnym terminem jest „leczenie dietetyczne”. Dieta ketogenna, jest, podobnie jak branie leków i poddanie się zabiegowi, sposobem leczenia, przynoszącym korzyści, ale obarczonym także ryzykiem komplikacji i niepowodzenia.
W diecie ketogennej ważna jest proporcja tłuszcz:węglowodany/białko. Proporcja typu 4:1 jest bardziej rygorystyczna i jest najczęściej stosowana u dzieci. Stosunek 3:1 jest liczony dla niemowląt, nastolatków i dzieci z wysokim zapotrzebowaniem na białko.
Produktami dostarczającymi tłuszcze w diecie są masło, pełnotłusta śmietana, majonez i oleje (np. rzepakowy i oliwa z oliwek). Ponieważ ilość węglowodanów i białek w diecie jest ściśle ograniczona, warunkuje to bardzo dokładne i uważne planowanie posiłków. Należy zwracać uwagę na inne, niepożądane źródła węglowodanów (np. syropy, pasta do zębów).
Dieta taka jest uboga w witaminy i minerały, dlatego też niezbędna jest suplementacja tych składników, szczególnie wapnia i witaminy D (zapobieganie złamaniom), żelaza i kwasu foliowego (groźba anemii). Dlatego też dieta ketogenna musi być nadzorowana przez dietetyka.
Typowy posiłek składa się z bardzo małej porcji mięsa, ryby, drobiu lub sera, nieco większej porcji owoców, dodatkowego tłuszczu pod postacią masła lub majonezu i porcji tłustej śmietany (typu kremówka).
Poniższy plan pozwala nieco przybliżyć sposób komponowania posiłków i ich skład w diecie ketogennej.
Śniadanie
Jajecznica z masłem
Rozcieńczona śmietana kremówka
Sok pomarańczowy
Obiad
Zapiekanka z dyni z masłem i parmezanem
Sałata z majonezem
Dietetyczna oranżada z bitą śmietaną
Kolacja
Frankfuterki wołowe lub wieprzowe z keczupem (bez zawartości cukru)
Szparagi z masłem
Sałata z majonezem
Dietetyczne lody na patyku
Powyższy jadłospis jest bardzo ogólny i nie zawiera dokładnych ilości produktów, ponieważ te są obliczane indywidualnie dla każdego pacjenta. Każde danie musi być odpowiednio odważone (na wadze kuchennej) i przygotowane. Dokładne przestrzeganie zaleceń jest warunkiem powodzenia. Każde dodatkowo przyjęte węglowodany, np. w postaci okruszków ciastek, pasty do zębów mogą zniweczyć efekty diety i doprowadzić do napadu drgawek.
Generalne zasady tworzenia diety ketogennej
- Przyjmowane kalorie powinny stanowić około 75% zalecanego dziennego zapotrzebowania, odpowiedniego dla wagi, płci i wieku, uwzględniającego różnice osobnicze (np. wykonywanie ćwiczeń fizycznych, okres dorastania).
- Współczynnik tłuszcz: białko+węglowodany u dzieci zazwyczaj wynosi 4:1. U dorosłych, niemowląt, dzieci otyłych współczynnik ten może być ustalony na poziomie 3:1 lub 3,5:1.
- Dzienna podaż płynów powinna być na poziomie ok. 65 mililitrów na kilogram masy ciała, ze zwiększeniem tej ilości przy wysokich temperaturach lub wysiłku fizycznym. W praktyce przyjmuje się, że pacjent nie powinien wypić dziennie więcej płynów ( w ml) niż dzienna ilość kalorii (oznacza to, że np., jeśli dziennie powinien otrzymać 1500kcal to nie może wypić więcej niż 1,5l).
- Dieta musi zawierać minimum 1 gram białka na kilogram masy ciała, aby zapewnić odpowiednią ilość protein dla wzrostu, mechanizmów obronnych i naprawy uszkodzonych tkanek.
- Niezbędna jest suplementacja minerałów i mikroelementów (np. za pomocą bezcukrowych, bezlaktozowych preparatów multiwitaminowych)
- Stosowanie diety nie jest przeciwwskazaniem do przyjmowania leków przeciwpadaczkowych, a wielokrotnie pozwala ona na zmniejszenie dawek stosowanych preparatów.
Długotrwałe stosowanie diety ketogennej jest obarczone ryzykiem pojawienia się efektów ubocznych takich jak: kamica nerkowa, wysokie poziomy cholesterolu we krwi (a co za tym idzie choroby serca i naczyń, przyspieszenie procesów miażdżycowych), odwodnienie, zaparcia, przybór masy ciała, złamania, zapalenie trzustki. U dzieci możliwe jest zahamowanie wzrostu, a u kobiet zaburzenia miesiączkowania.
Dieta ketogenna musi być rygorystycznie przestrzegana, ponieważ jakiekolwiek odchylenia mogą spowodować napad padaczkowy. Stąd też konieczne jest pozostawianie pod opieką zespołu lekarz neurolog- dietetyk. Stosowanie diety ketogennej nigdy nie może być prowadzone na własną rękę!
Komentarze